به گزارش سینماپرس، حوزه شبکه نمایش خانگی امروز دیگر تنها رقیب سینما نیست بلکه در میدان رقابت با تلویزیون نیز قرار دارد. البته این پدیده فرهنگی و رسانه‌ای جدای از رقابت در تعامل با دو حوزه سینما و تلویزیون نیز قرار دارد.

نوروز ۱۴۰۰ تلویزیون اقدام به پخش سه فیلم سینمایی با عنوان اکران تلویزیونی کرد که مورد توجه مخاطبین حوزه فرهنگ، هنر و رسانه قرار گرفت. از این رو برخی آن را مورد انتقاد قرار دادند و برخی دیگر به ستایش آن پرداختند.

از این رو سایت «راه نوشت» با حضور ابراهیم اصغری تهیه کننده فیلم تک تیرانداز، حامد بامروت نژاد تهیه‌کننده سینما و فعال رسانه‌ای، بهنام حیدری، فعال فرهنگی، احسان دهقانی خبرنگار سینمایی نشستی را به بررسی این موضوع با اجرای سید رسول منفرد برگزار کرد.

رسالت صدا و سیما در برابر سینما رقابت نیست حمایت است

در این نشست ابراهیم اصغری، تهیه کننده فیلم «تک تیرانداز» بیان داشت: پخش فیلم سینمایی تک تیرانداز از تلویزیون به اصرار مدیران سازمان صدا و سیما بود، البته به نظرم تلویزیون باید برنامه‌ای برای مناسبت‌های مختلف داشته باشد تا در بزنگاه‌ها متقاضی اکران فیلم‌هایی نباشد که طبق عرف ابتدا باید در سینما باید پخش شود.

وی در ادامه تصریح کرد: مسئله دیگری که در اکران فیلم تک تیرانداز ما را مجاب به پخش آن از تلویزیون کرد این بود که در شرایط و محدویت‌های کرونایی و مشکلات اقتصادی، مردم چند ساعتی پای این فیلم بنشینند و فراغتی از مسائل و مشکلات داشته باشند و در کنار آن با شخصیت شهید زرین آشنا شوند.

اصغری در ادامه با نقد خرید فیلم‌های خارجی گران‌قیمت گفت: قیمت خرید فیلم‌های سینمایی که تلویزیون می‌دهد چیزی حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون است و این به نسبت هزینه‌های میلیاردری فیلم‌ها شاید منصفانه نباشد.

این تهیه کننده سینمای ایران افزود: در سال‌های اخیر به همه چیز تورم خورده جز قیمت خرید فیلم‌های سینمایی از تلویزیون و انتظار می‌رود که صداوسیما به عنوان مرجع حمایت از فرهنگ و هنر این سرزمین رویه خود را در این زمینه تغییر دهد و حداقل هزینه خرید هر فیلم باید ۱۰ تا ۲۰ درصد هزینه تولید فیلم باشد.

وی در ادامه گفت: تلویزیون رسالتش رقابت با سینما نیست، بلکه تلویزیون باید از سینما حمایت کند به خصوص سینمایی که در جهت منافع ملی گام بر می‌دارد.

سرمایه گذاری صداوسیما در تولید فیلم‌های سینمای ایران

ابراهیم اصغری در ادامه این نشست با بیان این که در بحث رقابت تلویزیون با vod ها تلویزیون می‌تواند به سرمایه‌گذاری در فیلم‌های سینمایی بپردازد، اظهار داشت: سالانه حدود ۱۰۰ فیلم سینمایی ساخته می‌شود و تلویزیون می‌تواند در مرحله تولید در ساخت این فیلم‌ها مشارکت داشته باشد و هزینه‌ای که بعضاً در تولید تله فیلم‌هایی بی‌مخاطب و فاقد جذابیت انجام می‌دهد را در این فیلم‌ها مشارکت دهد.

در بخش دیگری از این نشست حامد بامروت نژاد، تهیه کننده سینما و فعال رسانه‌ای نیز با اشاره به صحبت‌های ابراهیم اصغری گفت: فیلمی که حداقل با دو یا سه میلیارد ساخته و بارها از تلویزیون پخش می‌شود با مبلغی بسیار اندک یعنی ۱۵۰ میلیون خریداری می‌شود و این مبلغ مربوط به کمتر از ۱ ماه پیش است که ما فیلم منطقه پرواز ممنوع را به تلویزیون فروختیم و اگر صداوسیما قصد حمایت دارد قیمت خرید فیلم را متناسب با نرخ روز و قیمت واقعی تأمین سازمان به روزرسانی کند.

اقدام پُر سودِ تهیه‌کنندگان فیلم‌های فجری در تلویزیون

وی با اشاره به بحث جلسه و پخش تلویزیونی فیلم های یدو و تک تیرانداز پیش از اکران در سینما اظهار داشت: این اقدام صدا و سیما نخست ضرر و خیانت کردن به سینما است و برداشت پول از جیب مردم و اسراف است و دلیل این اقدام صداوسیما به نظرم رقابت با VOD ها است و آنها راهبرد اشتباهی را برای این رقابت انتخاب کرده‌اند و این راهبرد اشتباه آنها را به اینجا رسانده است.

بامروت نژاد در ادامه گفت: از منظر سرمایه‌گذاری و اقتصادی، اقدام تهیه‌کنندگان این دو اثر کار پر سودی بوده چرا که «یدو» با ۶ جایزه و هفت نامزدی در جشنواره فجر و به عنوان بهترین فیلم جشنواره فجر و با توجه به این که دو ارگان حاکمیتی پشت آن بودند و با فرض داشتن سینمای مناسب در اکران با وجود تمام شرایط کرونایی می‌توانست امید داشت یک میلیارد در سینما بفروشد. در اکران آنلاین هم می‌توانست به فروش متوسط یک میلیاردی برسد. در پخش  VOD ها و تک‌فروشی‌های مجازی به راحتی تا ۶۰۰ میلیون درآمد می‌رسد. فروش حق پخش تلویزیونی به میزان ۱۵۰ میلیون تومان هم وجود داشت که با کسر حق سینمادار و توزیع کننده و پخش کننده این فیلم می‌توانست در شرایط کرونایی متوسط یک میلیارد و ۸۵۰ میلیون بازگشت سرمایه از مردم و مخاطب نهایی داشته باشد.

اکران آنلاین خروج مانع از به قهقرا رفتن سینمای ایران شد

وی با بیان این که معتقدم فروش فیلم ها به صدا و سیما از منظر سرمایه گذار با معیار اقتصاد سینما کار اشتباهی بوده است، گفت: فرض کنید حوزه هنری که سینما دار هم هست از یکی از این فیلم ها حمایت کرده بود، این جا تنها از فروش فیلم و بازگرداندن پولش سود نمی کند بلکه از چرخیدن چرخ سینما هم سود می برد و حتماً نهادی مثل حوزه هنری پیشنهاد پخش فیلمش از تلویزیون پیش از اکران در سینما را رد می‌کند چرا که چرخیدن چرخ سینما برای او مهم است و می گوید شاید این کار در نگاه اول به نفع من خواهد بود اما دارم به خوابیدن چرخ سینما کمک می کنم و چنین پیشنهادی به حوزه هنری برای فیلم مصلحت داده شد اما حوزه هنری قبول نکرد.

اهمیت راه اندازی نهضت نقد تلویزیون

پس از صحبت‌های بامروت نژاد، سید رسول منفرد، مجری این نشست راه برون رفت از برخوردهای سلیقگی در تلویزیون را راه اندازی نهضت نقد تلویزیون دانست و افزود: به رغم اهمیت این موضوع متأسفانه نقد تلویزیون در کشور نداریم و بعضاً نقد سریال یا برنامه‌های تلویزیونی جسته و گریخته مشاهده می‌شود اما نقد تلویزیون وجود ندارد همانند ضعفی که در زمینه نقد سینما مشاهده می‌شود و به نظرم مسئله نهضت نقد تلویزیون مقوله‌ای است که صدا و سیما نیز باید با جدیت آن را دنبال کند.

وی با بیان این که توزیع در سینمای ایران همچنان جدی گرفته نمی‌شود، گفت : سازمان سینمایی  دلگرمی کافی را برای تولید کنندگان ایجاد نمی‌کند و در موضوع توزیع سازمان صداوسیما می‌تواند این مسیر را تسهیل کند و بخشی از مسأله توزیع، افزون بر فعالان فرهنگی، متوجه نهادهای فرهنگی است.

در فرانسه فیلم‌های سینمایی پس از ۲ سال از اکران، حق پخش از تلویزیون دارند

در بخش دیگری از این نشست بهنام حیدری، فعال فرهنگی با بیان این که پایان‌نامه دوران ارشد بنده پایان نامه‌ای تحت عنوان راهبردهای سازمان صداوسیما برای جهانی شدن سینمای ایران بود، اظهار داشت: منظور ما از سینما، صنعت فیلمسازی در کشور است که بخشی از آن در تلویزیون صورت می‌گیرد. از سریال گرفته تا تله فیلم‌ها و بخشی دیگر که در سینما اتفاق می‌افتد.

این کارشناس فرهنگی، با اشاره به پیدایش سینما و پس از آن پیدایش تلویزیون در جهان گفت: سینمای ایران پس از انقلاب سایه‌ای از سینمای طاغوتی را با خود به همراه داشت و آن چنان که باید و شاید با انقلاب مأنوس نبود.

وی در ادامه تصریح کرد: تلویزیون جمهوری اسلامی قرار بوده که در داخل و خارج تصویر مطلوبی از جمهوری اسلامی ایران را ارائه کند و به خاطر نقصی که ساختار حاکمیتی ما بر سینمای ایران دارد در هیچ برهه‌ای ارتباط منسجمی بین تلویزیون و سینما شکل نگرفته است.

حیدری با بیان این که در خارج از کشور به سبب این که همیشه حمایت با سینما بوده و این سینما بوده که مخاطب داشته، دولت‌ها همواره حمایت را به سینما و صنعت فیلمسازی دادند و بعد از آن تلویزیون مطرح شده اظهار داشت: مثلاً در دهه ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ حضور بازیگران سینمایی در برنامه های تلویزیونی ممنوع بوده و یا در فرانسه طبق طی یک قرارداد فیلم‌های سینمایی پس از ۲ سال حق پخش از اکران حق پخش تلویزیونی دارند و قبل از این ۲ سال تلویزیون‌ها حق پخش آثار سینمایی را ندارند.

وی در ادامه گفت: این قانون منع دو ساله پخش از تلویزیون پیش از اکران بدین سبب است تا فیلم‌ها در مسیر طبیعی چرخه سینما حاضر شوند و زنجیره پخش سینما به درستی اتفاق افتاد اما پخش این فیلم‌ها پیش از اکران در تلویزیون سبب می‌شود تا بخش عمده‌ای از مخاطبان سینمایی رغبتی به تماشای آن نداشته باشند.

صدا و سیما و نقش بسیج کنندگی آن

این کارشناس مسائل فرهنگی در پاسخ به سؤالی مبنی چگونگی حمایت صداوسیما از سینما اظهار داشت: ما در تعریفی که برای صداوسیما داریم این است که صداوسیما نقش بسیج‌کنندگی بین نهادها و ارگان‌های کشور را دارد تا بتواند این ظرفیت ها را همگرا کند و تا به امروز مهمترین فعالیت و خدمت صداوسیما در رابطه با سینما یک حق پخش و یا چند تیزر تبلیغاتی بوده است.

وی با بیان این که اگر برگردیم به مأموریت صداوسیما که نقش مهم آن همان بسیج‌کنندگی است، گفت: صداوسیما مهمترین ارگان رسانه‌ای ما است که در فضای هنری و رسانه‌ای بین‌الملل وجود دارد و تعامل جدی با تولیدکنندگان، بازارها و سرمایه‌گذاران خارجی دارد اما آیا تا به حال به این فکر کرده که چگونه می‌تواند به صنعت سینمای ایران کمک کند؟